Preambuła ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw
Kierując się dobrem Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej stanowi się mając na uwadze, co następuje:
Zasada państwa prawnego wymaga, by wszystkie władze publiczne działały w granicach określonych przez prawo, zgodnie z wartościami, jakimi są demokracja i poszanowanie praw podstawowych oraz pod kontrolą niezawisłych i bezstronnych sądów. Zasada państwa prawnego wymaga w szczególności przestrzegania:
– pewności prawa – wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 listopada 1981 r., wyrok TS z dnia 12 listopada 1981 r., Meridionale Industria Salumi i in., od 212/80 do 217/80, EU:C:1981:270, pkt 10;
– zakazu arbitralności w działaniu władz publicznych – wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 września 1989 r., Hoechst, sprawy połączone 46/87 i 227/88, EU:C:1989:337, pkt 19;
– zasady skutecznej ochrony sądowej, w tym dostępu do wymiaru sprawiedliwości, zapewnianej przez niezawisłe i bezstronne sądy – wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 27 lutego 2018 r., Associaęao Sindical dos Juízes Portugueses, C-64/16, EU:C:2018:117, pkt 31, 40-41; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 25 lipca 2018 r., LM, C-216/18 PPU, EU:C:2018:586, pkt 63-67;
– zasady podziału władz – Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 listopada 2016 r., Kovalkovas, C-477/16, EU:C:2016:861, pkt 36; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 listopada 2016 r., PPU Poltorak, C-452/16, EU:C:2016:858, pkt 35; oraz wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2010 r., DEB, C-279/09, EU:C:2010:811, pkt 58.
– W związku z powyższym „decyzje Prezydenta RP w sprawach powołania sędziów Sądu Najwyższego nie mogą być przedmiotem kontroli sądowej” – wyrok Trybunału4 Sprawiedliwości z dnia 19 listopada 2019 r., A.K. i in., C-585/18, C-624/18 i C-625/18, EU:C:2019:982, pkt 145.
– Mając na względzie wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 9 lipca 2020 r., Land Hessen, C 272/19, EU:C:2020:535, pkt 55, 56 [„Verwaltungsgericht Wiesbaden (sąd administracyjny w Wiesbaden) wydaje się jednak zastanawiać również nad zgodnością składu komisji ds. wyboru sędziów z zasadą niezawisłości, biorąc pod uwagę przewagę liczebną członków wybranych przez władzę ustawodawczą. Okoliczność ta nie może jednak sama w sobie prowadzić do powzięcia wątpliwości co do niezawisłości sądu odsyłającego”] oraz uwzględniając wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 28 czerwca 1984 r., Campbell i Fell przeciwko Wielkiej Brytanii skargi nr 7819/77 i 7878/77, § 79 zdanie drugie [sędziowie z tego tytułu, iż są „mianowani przez ministra lub za jego zgodą”, nie mogą być kwalifikowani do kategorii sędziów, którzy „nie byli <>”] oraz wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 lutego 2022 r., Openbaar Ministerie, C 562/21 PPU i C 563/21 PPU, EU:C:2022:100, pkt 75 i n., w szczególności pkt 83 [„Do osoby, której dotyczy europejski nakaz aresztowania, należy przedstawienie konkretnych okoliczności wykazujących […], że systemowe lub ogólne nieprawidłowości systemu sądownictwa wydającego nakaz państwa członkowskiego miały konkretny wpływ na sposób rozpatrzenia jej sprawy karnej”]
– ustawowy zwrot „z uwzględnieniem okoliczności towarzyszących jego [sędziego] powołaniu” oznacza okoliczności związane z czynem zabronionym – tylko w tym zakresie mogą być badane przez Sąd Najwyższy decyzje Prezydenta RP w sprawach powołania sędziów.
https://www.rp.pl/opinie-prawne/art37674031-waldemar-gontarski-jak-odblokowac-kpo
