1. Convention (IV) respecting the Laws and Customs of War on Land and its annex: Regulations concerning the Laws and Customs of War on Land. The Hague, 18 October 1907: Art. 3. A belligerent party which violates the provisions of the said Regulations shall, if the case demands, be liable to pay compensation. It shall be responsible for all acts committed by persons forming part of its armed forces [self-executing].
2. Obligation to make reparation [self-executing]
– General Principle of International Law, Article 38(1)(c) of the Statute of the ICJ (‘general principles of law recognized by civilized nations’);
– Document:- A/56/10, Report of the International Law Commission, 56th Sess., Draft articles on responsibility of States for internationally wrongful acts:
– “Article 31. Reparation:
1. The responsible State is under an obligation to make full reparation for the injury caused by the internationally wrongful act.
2. Injury includes any damage, whether material or moral, caused by the internationally wrongful act of a State” (Sup. no. 10 at 91).
– NTERNATIONALLY WRONGFUL ACTS, General commentary, Sup. no. 10 at 31, para. 1, 3:
“The articles do not attempt to define the content of the international obligations, the breach of which gives rise to responsibility. This is the function of the primary rules, whose codification would involve restating most of substantive customary and conventional international law. […]. The articles take the existence and content of the primary rules of international law as they are at the relevant time;”- rectificatory justice/commutative justice/arithmetic equality:
– “having the equal before and after” – Aristotle, Nicomachean Ethics V.4.[1132b 20];
– “Hence it is necessary to equalize thing with thing, so that the one person should pay back to the other just so much as he has become richer out of that which belonged to the other” – Sancti Thomae de Aquino, Summa Theologiae, IIª-IIae q. 61 a. 2 s. co.
2.1.1. “It is a principle of international law that the reparation of a wrong may consist in an indemnity corresponding to the damage which the nationals of the injured State have suffered […] as a result of the act which is contrary to international law. This is even the most usual form of reparation […]. The reparation due by one State to another does not however change its character by reason of the fact that it takes the form of an indemnity for the calculation of which the damage suffered by a private person is taken as the measure. The rules of law governing the reparation are the rules of international law in force between the two States concerned, and not the law governing relations between the State which has committed a wrongful act and the individual who has suffered damage. Rights or interests of an individual the violation of which rights causes damage are always in a different plane to rights belonging to a State, which rights may also be infringed by the same act. The damage suffered by an individual is never therefore identical in kind with that which will be suffered by a State; it can only afford a convenient scale for the calculation of the reparation due to the State” – The Factory At Chorzow (Claim for Indemnity) (The Merits), Judgment, 13 Sept 1928, Germany v. Poland, PCIJ Series A. No 17, p. 28 [para. 68].
2.1.2. “[…] the Court observes that it is a principle of international law, and even a general conception of law, that any breach of an engagement involves an obligation to make reparation. […] the Court has already said that reparation is the indispensable complement of a failure to apply a convention, and there is no necessity for this to be stated in the convention itself. The existence of the principle establishing the obligation to make reparation, as an element of positive international law, has moreover never been disputed in the course of the proceedings in the various cases” – Factory at Chorzów (Merits), p. 29 [para. 73].
2.1.3. “The essential principle contained in the actual notion of an illegal act – a principle which seems to be established by international practice and in particular by the decisions of arbitral tribunals – is that reparation must, as far as possible, wipe out all the consequences of the illegal act and reestablish the situation which would, in all probability, have existed if that act had not been committed. Restitution in kind, or, if this is not possible, payment of a sum corresponding to the value which a restitution in kind would bear ; the award, if need be, of damages for loss sustained which would not be covered by restitution in kind or payment in place of it – such are the principles which should serve to determine the amount of compensation due for an act contrary to international law” – Factory at Chorzów (Merits), p. 47 [para. 125]; Report of the International Law Commission, 56th Sess., November 2001, Sup. no. 10 at 91 [Article 31. Reparation-Commentary, para. 3], U.N. Doc. A/56/10.
2.2.1. “The duty to make reparation is a rule which exists independently of those rules which concern the means by which it is to be effected. […]. Moreover, against the background of a century of practice in which almost every peace treaty or post-war settlement has involved either a decision not to require the payment of reparations or the use of lump sum settlements and set-offs, it is difficult to see that international law contains a rule requiring the payment of full compensation to each and every individual victim as a rule accepted by the international community of States as a whole as one from which no derogation is permitted” – Judgment of 3 February 2012, Jurisdictional Immunities of the State, Germany v. Italy: Greece intervening, para. 94, ICJ General List No. 143.
2.2.2.1. “The right to compensation for damages suffered as a result of breaches of humanitarian law” – Dissenting Opinion of Judge Yusuf, Judgment of 3 February 2012, Jurisdictional Immunities of the State, Germany v. Italy: Greece intervening, para. 30, ICJ General List No. 143.
2.2.2.2. “It is not warranted, in my view, to invoke the factual origin of a dispute simply to try to argue that (the II world war), or that jus cogens did not exist then, or that rights inherent to the human person were not yet recognized, and at the same time hide oneself behind the shield of State immunity. That makes no sense to me at all, and leads to impunity and manifest injustice. That goes against international law. That is inacceptable today, as was inacceptable in the past. It goes against the recta ratio, which lies in the foundations of the law of nations, today as in the past” – Dissenting Opinion of Judge Cançado Trindade, Judgment of 3 February 2012, Jurisdictional Immunities of the State, Germany v. Italy: Greece intervening, para. 16, ICJ General List No. 143
2.2.2.3. “In my understanding, what jeopardizes or destabilizes the international legal order, are the international crimes, and not the individual suits for reparation in the search for justice. In my perception, what troubles the international legal order, are the cover-up of such international crimes accompanied by the impunity of the perpetrators, and not the victims’ search for justice. When a State pursues a criminal policy of murdering segments of its own population, and of the population of other States, it cannot, later on, place itself behind the shield of sovereign immunities, as these latter were never conceived for that purpose. Grave breaches of human rights and of international humanitarian law, amounting to international crimes, are not at all acts jure imperii. They are anti-juridical acts, they are breaches of jus cogens, that cannot simply be removed or thrown into oblivion by reliance on State immunity. This would block the access to justice, and impose impunity. It is, in fact, the opposite should take place: breaches of jus cogens bring about the removal of claims of State immunity, so that justice can be done” – Dissenting Opinion of Judge Cançado Trindade, Judgment of 3 February 2012, Jurisdictional Immunities of the State, Germany v. Italy: Greece intervening, para. 129, ICJ General List No. 143
3. Unjust enrichment [self-executing] – General Principle of International Law – Article 38(1)(c) of the Statute of the ICJ:
3.1. Convention (IV) respecting the Laws and Customs of War on Land and its annex – Beschluß des Zweiten Senats vom 13. Mai 1996 – Zwangsarbeit – 2 BvL 33/93 – BVerfGE 94, 315, II.2a, Rdnr. 18: “Zwar bestehe kein Anspruch nach dem Bundesentschädigungsgesetz, wohl aber seien die Voraussetzungen eines öffentlichrechtlichen Erstattungsanspruchs gegen die Bundesrepublik Deutschland erfüllt. Die SS sei als Teil der Staatsmacht öffentlich-rechtlich aufgetreten und habe aus der unentgeltlich geleisteten Arbeit einen Vermögensvorteil erlangt, der nach Übernahme des Vermögens der NSDAP durch die Bundesrepublik Deutschland und die Deutsche Demokratische Republik sowie aufgrund des Einigungsvertrags auf die Bundesrepublik Deutschland übergegangen sei. Ein Rechtsgrund für diese Bereicherung bestehe nicht. Weder greife Art. 52 der Ordnung der Gesetze und Gebräuche des Landkriegs vom 18. Oktober 1907 (RGBl. 1910 S. 107; im folgenden: Haager Landkriegsordnung – HLKO), da die danach erlaubten Dienstleistungen der Zivilbevölkerung nicht Kriegsunternehmungen gegen deren Vaterland dienen dürften“. […].
3.2. “[…]. As essentially argued by the German Government, restitution on the ground of unjust enrichment therefore inherently focuses on ‘the gain acquired by the defendant rather than the loss suffered by the applicant‘. Unjust enrichment is the cause of action, and restitution the remedy. […]“ – Opinion of Advocate General Wahl delivered on 7 April 2016, Case Siemens Aktiengesellschaft Österreich, C 102/15, EU:C:2016:225, point 51.
PODSTAWA PRAWNA I ETYCZNA ŻĄDANIA PRZEZ POLSKĘ REPARACJI WOJENNYCH OD NIEMIEC
1. Konwencja dotycząca praw i zwyczajów wojny lądowej wraz z aneksem: Regulaminem dotyczącym praw i zwyczajów wojny lądowej (regulamin haski dotyczący wojny lądowej), Haga 18.10.1907 r. (Dz.U. z 1927 r. nr 21, poz. 161; IV konwencja haska, 1907). Art. 3 (IV konwencji haskiej): Strona wojująca, która by naruszyła postanowienia powyższego regulaminu, będzie pociągnięta do indemnizacji, jeśli tego zajdzie potrzeba. Strona ta będzie odpowiedzialną za każdy czyn osób, wchodzących w skład jej siły zbrojnej [self executing].
2. Obowiązek dokonania reparacji [self executing]
– art. 38 ust. 1 lit. c Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, zasady ogólne prawa uznane przez narody cywilizowane (Dz.U. z 1947 r. nr 23 poz. 90 – ze zm.);
– Komisja Prawa Międzynarodowego ONZ, A/56/10, projekt Przepisów o odpowiedzialności państw za czyny sprzeczne z prawem międzynarodowym:
– „Artykuł 31. Reparacja: 1. Państwo odpowiedzialne zobowiązane jest do pełnej reparacji w zakresie szkody wyrządzonej przez czyn sprzeczny z prawem międzynarodowym. 2. Szkoda obejmuje każdąyuszczerbek, zarówno materialny, jak i moralny, spowodowany przez czyn państwa niezgodny z prawem międzynarodowym” (s. 91).
– Czyny sprzeczne z prawem międzynarodowym. Komentarz ogólny, s. 31, pkt 1 i 3:
„Przepisy nie próbują określić treści zobowiązań międzynarodowych, których naruszenie powoduje powstanie odpowiedzialności. Jest to funkcja reguł pierwotnych [primary rules], których kodyfikacja wiązałaby się z przekształceniem większości międzynarodowego prawa materialnego zwyczajowego i konwencjonalnego. […]. Przepisy przyjmują istnienie i treść reguł pierwotnych prawa międzynarodowego obowiązujących w danym czasie;”.
– sprawiedliwość wyrównująca/sprawiedliwość komutatywna /równość arytmetyczna:
– „tyle samo ma się przedtem [przed powstaniem niesprawiedliwości], co i potem [po zastosowaniu sprawiedliwości wyrównującej]” (τὸ ἴσον ἔχειν καὶ πρότερον καὶ ὕστερον) – Arystoteles, Etyka nikomachejska V.4.[1132b 20];
– „A zatem konieczne jest wyrównanie rzeczy do rzeczy, w tym znaczeniu, aby ten kto ma coś cudzego, oddał tyle, ile wziął” („Et ideo oportet adaequare rem rei, ut quanto iste plus habet quam suum sit de eo quod est alterius, tantundem restituat ei cuius est”) – Sancti Thomae de Aquino, Summa Theologiae, IIª-IIae q. 61 a. 2 s. co.
2.1.1. „Zasadą prawa międzynarodowego jest, że reparacje [dosłownie: reparacja] mogą polegać na odszkodowaniu [ang. indemnity] odpowiadającemu szkodzie [ang. damage], jaką ponieśli obywatele państwa poszkodowanego […] w wyniku czynu sprzecznego z prawem międzynarodowym. Jest to najczęstsza forma reparacji […]. Reparacje należne jednemu państwu od drugiego nie zmienią swego charakteru ze względu na fakt, że przyjmą formę odszkodowania obliczanego na podstawie szkody poniesionej przez osobę prywatną. Zasady prawa regulujące kwestię reperacji są zasadami prawa międzynarodowego obowiązującymi między dwoma zainteresowanymi państwami, a nie prawem regulującym stosunki między państwem, które popełniło czyn bezprawny i jednostką, która szkodę poniosła. Uprawnienia lub interesy, których naruszenie wyrządza szkodę jednostce, znajdują się zawsze na innej płaszczyźnie niż uprawnienia należące do państwa, które to uprawnienia mogą być również naruszone przez ten sam czyn. Szkoda poniesiona przez jednostkę nigdy nie jest zatem rodzajowo tożsama ze szkodą poniesioną przez państwo; może ona jedynie stanowić punkt odniesienia do obliczania reparacji należnych państwu” – wyrok Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej z 13.09.1928 r., sprawa fabryki w Chorzowie (roszczenie o reparacje), Niemcy v. Polska, s. 27-28 [pkt 68].
2.1.2. „[…] Trybunał zauważa, iż jest zasadą prawa międzynarodowego, a nawet ogólnym założeniem prawa, że każde naruszenie zobowiązania wiąże się z obowiązkiem dokonania reparacji. […] Trybunał już wcześniej stwierdził, że reparacje są nieodzownym następstwem niezastosowania konwencji i nie ma konieczności, aby o powyższym stanowiła sama konwencja. Istnienie zasady ustanawiającej obowiązek dokonania reparacji, jako elementu pozytywnego prawa międzynarodowego, nigdy nie było zresztą kwestionowane […]” – sprawa fabryki w Chorzowie, 29 [73].
2.1.3. „Podstawową zasadą zawartą w samym pojęciu czynu niezgodnego z prawem – zasadą, która wydaje się być ustalona przez praktykę międzynarodową, a w szczególności przez orzeczenia trybunałów arbitrażowych – jest to, że reparacje powinny tak daleko jak to jest możliwe usunąć wszelkie konsekwencje czynu niezgodnego z prawem i przywrócić stan, który najprawdopodobniej istniałby, gdyby czyn ten nie został popełniony. Restytucja w naturze lub, jeśli nie jest możliwa, zapłata sumy odpowiadającej wartości, jaką przyniosłaby restytucja w naturze; przyznanie, w razie potrzeby, odszkodowania za poniesione szkody, które nie byłyby pokryte restytucją w naturze lub zapłatą w jej miejsce – takie są zasady, które powinny służyć do ustalenia wysokości odszkodowania [ang. compensation] należnego za czyn sprzeczny z prawem międzynarodowym” – sprawa fabryki w Chorzowie, 47 [125]; Komisja Prawa Międzynarodowego ONZ, listopad 2001 r., A/56/10, s. 91, pkt 3 – komentarz do art. 31 „Reparacja”.
2.2.1. „Obowiązek dokonania reparacji jest zasadą, która istnieje niezależnie od zasad, które dotyczą środków, za pomocą których ma on zostać spełniony. […]. Co więcej, na tle stuletniej praktyki, zgodnie z którą prawie każdy traktat pokojowy lub porozumienie powojenne zawierały postanowienie o niewypłacaniu reparacji [ang. reparations; fr. „d’indemnités”] albo o zastosowaniu rozliczeń ryczałtowych i potrąceń, trudno stwierdzić że prawo międzynarodowe zawiera zasadę wymagającą wypłaty pełnego odszkodowania każdej ofierze jako zasadę akceptowaną przez społeczność międzynarodową państw jako całość, od której nie jest dopuszczalne żadne odstępstwo” – wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 3.02.2012 r., Immunitet jurysdykcyjny państwa, Niemcy v. Włochy, pkt 94.
2.2.2.1. „Prawo do odszkodowania za szkody poniesione w wyniku naruszeń prawa humanitarnego” – opinia odrębna sędziego A. Yusuf, pkt 30, wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 3.02.2012 r., Immunitet jurysdykcyjny państwa, Niemcy v. Włochy.
2.2.2.2. „Nie jest uzasadnione, moim zdaniem, aby powoływać się na źródła faktyczne sporu tylko po to, by usiłować dowieść, że praca przymusowa w przemyśle zbrojeniowym nie była w przeszłości (podczas drugiej wojny światowej) zakazana lub też, że ius cogens wówczas nie istniało, czy też, że przyrodzone prawa osoby ludzkiej nie były jeszcze uznane, a jednocześnie chować się za tarczą immunitetu państwa. W moim przekonaniu nie ma to żadnego sensu i prowadzi do bezkarności oraz oczywistej niesprawiedliwości. Jest to sprzeczne z prawem międzynarodowym. Jest to nie do zaakceptowania dziś, tak jak i było nie do zaakceptowania w przeszłości. To sprzeczne z recta ratio, która leży u podstaw prawa narodów, dziś, jak i w przeszłości” – opinia odrębna sędziego Cançado Trindade, pkt 16, wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 3.02.2012 r., Immunitet jurysdykcyjny państwa, Niemcy v. Włochy.
2.2.2.3. „W moim rozumieniu tym, co zagraża lub destabilizuje międzynarodowy porządek prawny są zbrodnie międzynarodowe, a nie indywidualne powództwa o reparacje składane, aby dochodzić sprawiedliwości. W moim odczuciu to tuszowanie takich międzynarodowych zbrodni (któremu towarzyszy bezkarność sprawców), a nie dochodzenie sprawiedliwości przez ofiary, zakłóca międzynarodowy porządek prawny. Kiedy państwo prowadzi przestępczą politykę mordowania części własnej populacji i ludności innych państw, nie może później chować się za tarczą suwerennych immunitetów, ponieważ nigdy nie miały one zostać wykorzystane w tym celu. Poważne naruszenia praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego równoznaczne ze zbrodniami międzynarodowymi, w żadnym wypadku nie są aktami jure imperii. Są to akty antyprawne, naruszenia prawa, których nie można tak po prostu usunąć lub puścić w niepamięć, powołując się na immunitet państwa. […]” – opinia odrębna sędziego Cançado Trindade, pkt 129, wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 3.02.2012 r., Immunitet jurysdykcyjny państwa, Niemcy v. Włochy.
3. Bezpodstawne wzbogacenie [self executing] – art. 38 ust. 1 lit. c Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, zasady ogólne prawa uznane przez narody cywilizowane:
3.1. IV konwencja haska – postanowienie niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 13.05.1996 r. – „praca przymusowa” – 2 BvL 33/93, II.2a, nr boczny 18: „Chociaż zgodnie z federalną ustawą odszkodowawczą nie istnieje żadne roszczenie, to spełnione są przesłanki publicznoprawnego roszczenia o rekompensatę przeciwko Republice Federalnej Niemiec. SS działało na podstawie prawa publicznego jako część władzy państwowej i czerpało z nieodpłatnej pracy [wykonywanej przez robotników przymusowych pochodzących z innych państw] korzyści majątkowe, które po przejęciu majątku NSDAP przez Republikę Federalną Niemiec i Niemiecką Republikę Demokratyczną przeszły na Republikę Federalną Niemiec na podstawie Traktatu Zjednoczeniowego. Nie ma podstawy prawnej do tego wzbogacenia. Artykuł 52 regulaminu dotyczącego praw i zwyczajów wojny lądowej z 18.10.1907 r. (RGBl. 1910 s. 107; dalej: regulamin haski dotyczący wojny lądowej – HLKO) nie ma zastosowania, ponieważ dozwolone tym przepisem usługi ludności cywilnej [świadczone armii okupacyjnej] nie powinny być wykorzystywane do działań wojennych przeciwko ich ojczyźnie”.
3.2. „[…]. Jak zasadniczo twierdzi rząd niemiecki, zwrot nienależnego świadczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w sposób nierozerwalny wiąże się ‘raczej z korzyścią uzyskaną przez pozwanego, niż ze stratą poniesioną przez powoda’. Bezpodstawne wzbogacenie jest podstawą dla wytoczenia powództwa, natomiast zwrot nienależnego świadczenia to skutek prawny. […]” – opinia rzecznika generalnego Nilsa Wahla przedstawiona 7.04.2016 r. w sprawie Siemens Aktiengesellschaft Österreich, C 102/15, EU:C:2016:225, pkt 61.
Jedna odpowiedź
Best Lawyer in Toronto
These legal professionals are equipped with the knowledge and skills to guide individuals through the intricate
process of filing claims and negotiating settlements,
providing invaluable support during what can be a
stressful time. Understanding when and how to seek help from a wrongful
dismissal lawyer is essential for any employee facing termination under
questionable circumstances.
https://jswinnylaw.ca